Triada depresyjna. Co to takiego?

16 czerwca 2020

Twórcą tej koncepcji jest założyciel terapii poznawczej – Aaron Beck. Wskazał on na fakt, że depresja jest skutkiem interakcji czynników wzajemnie na siebie wpływających, do których zaliczamy:

• biologiczne
• psychologiczne
• środowiskowe

W terapii poznawczo-behawioralnej myśli, które pojawiają się swobodnie w naszej głowie, nazywamy myślami automatycznymi. Ich treść jest zależna od tego, jakie są ogólne przekonania na  temat siebie, świata i innych ludzi. To w triadzie depresyjnej występują negatywne, dysfunkcjonalne myśli w trzech obszarach:

• postrzegania siebie
• postrzegania świata
• postrzegania przyszłości.

Negatywnym postrzeganiu sytuacji, własnej osoby oraz przyszłości towarzyszą zniekształcenia poznawcze takie jak:

• myślenie „czarno-białe” – radykalne spostrzeganie świata
• katastrofizacja – polega na przewidywaniu przyszłości, ale w najgorszym możliwym wariancie
• wyolbrzymianie i minimalizowanie – wyolbrzymiamy negatywne aspekty i/lub umniejszamy pozytywne
• nadmierna generalizacja – nie branie pod uwagę wszystkich czynników sytuacyjnych, np. mówienie, że „wszystko jest złe”
• arbitralne wnioskowanie – sytuacja, w której wyciągamy negatywne wnioski, gdy nie mamy wszystkich danych
• selektywne abstrahowanie – koncentracja na nieistotnych i negatywnych rzeczach
• personalizacja – wiara w to, że jesteśmy przyczyną negatywnych zachowań innych ludzi.

A.Beck twierdzi również, że podatność depresyjna  wytwarza się w toku socjalizacji w skutek poniżania, zaniedbania, negatywnych ocen, braku akceptacji, ukazując się w sytuacjach trudnych.